Nhiều người không lạ với hình ảnh các bà, các chị lên đền, chùa nhưng chắc sẽ rất ngạc nhiên khi nhìn thấy hình ảnh 9x tham gia hầu đồng, với cái tâm tịnh, để cầu mong những điều tốt đẹp.
Theo mẹ đi...hầu đồng
Theo
chân Hồng Minh (SV ĐH Hà Nội) sang đền Ghềnh (Long Biên - Hà Nội) để hầu đồng
mới thấy sự vất vả của hành trình này. Minh theo mẹ lên chùa hầu đồng vì mẹ cô
cho rằng, dạo này cô hay đau ốm, nên đi hầu đồng để mong các "ngài"
phù hộ cho.
Minh
bảo, các bạn trẻ 9X bây giờ hay theo bà, theo mẹ đi hầu đồng. Một phần là do
tín ngưỡng của gia đình, một phần là do cái "tâm" thôi thúc.
Nếu
không tận mắt chứng kiến một buổi hầu đồng mở phủ thì không ai có thể tưởng
tượng hay tin được rằng: Giới trẻ cũng tham gia chuẩn bị mã, sắm lễ, trang bị
quần áo, thuê phường hát văn cùng người lớn - việc mà từ trước đến nay chỉ dành cho những
người cao tuổi.
Tuy
đã chuẩn bị sẵn tinh thần nhưng chúng tôi cũng không thể nghĩ được rằng, một
buổi hầu đồng tại đền Ghềnh - Long Biên cách đây ít hôm lại quy mô và kéo dài đến thế.
Và với đức tin là làm lễ hầu đồng để cầu mong những điều tốt đẹp, nhiều bạn trẻ
đã cùng gia đình mình ngồi hầu đồng với sự thật tâm và thành kính
nhất.
Để
làm nên một buổi hầu đồng, thành phần không thể thiếu được là đoàn hát văn với
đầy đủ đàn, sáo, trống, nhị. Tham gia trong buổi hầu đồng này, toàn là những
bạn trẻ 8X, 9X. Thậm chí người hát văn mới sinh năm 1995, đang là học sinh PTTH
của một trường ở Hà Nội.
Ly
Ly chuẩn bị "trang điểm" để hầu đồng
Hà
Linh - người hát văn cho buổi hầu đồng ở đền Ghềnh cho biết: "Em hát được
chầu văn là do bà nội dạy. Ban đầu em cũng không để ý lắm, nhưng càng nghe, em
càng thấy hay.
Nhiều
người đã hỏi em, sao trẻ thế mà đã thích hát chầu văn, nhưng em nghĩ, mình đam mê
thì hát thôi, chứ không phân biệt tuổi tác. Chầu văn cũng là một loại hình văn
hóa truyền thống. Nó còn được đưa vào văn hóa tín ngưỡng thờ đạo mẫu trong Phật
giáo nữa".
Tìm
cái tâm thanh thản
Trong
các nghi lễ tôn giáo hiện nay, một nét mới lạ là việc người trẻ hầu đồng, tham
gia hát chầu văn không hiếm. Họ tham gia công việc này chủ yếu xuất phát từ cái
tâm muốn được thanh thản và làm việc có ích. Nhiều bạn trẻ tin rằng, thường
xuyên tham gia các buổi hầu đồng và lên chùa sẽ có thể vượt qua mọi cám dỗ của
cuộc sống.
Ly
Ly (18 tuổi, ở phố Trần Quý Cáp, Hà Nội) cho biết: "Mỗi năm, nhà em làm
hai lễ hầu đồng lớn vào tháng giêng và tháng 7 âm lịch để cầu mong gia đình
bình an và có nhiều sức khỏe. Em cũng tham gia với bà và mẹ trong việc chuẩn bị
đồ lễ.
Từ
trước đến nay, em thấy mọi người hay phê phán là nhiều nơi làm lễ hầu đồng tốn
kém như chuẩn bị hàng mã vài chục triệu, hay tiền bồi dưỡng cho người hầu trên
các chiếu chầu. Nhưng đấy là những hình ảnh tiêu cực của một bộ phận nhỏ, chứ
em nghĩ nếu mình làm từ tâm thì lễ đâu có quan trọng!".
Bác
Hoàng Mai (phố Vọng - Hà Nội) chia sẻ: "Hầu đồng thực chất là một trong
những tín ngưỡng văn hóa có từ lâu đời liên quan đến tục thờ Mẫu của người Việt
cổ. Người Việt quan niệm có bốn thế giới tồn tại: Trên trời (Thiên Phủ), dưới
đất (Địa Phủ), dưới nước (Thuỷ Phủ) và trên rừng (Nhạc Phủ). Mỗi thế giới đều
do một người đàn bà cai quản gọi là các mẫu, các mẫu đều không có tên, duy mẫu
Liễu Hạnh là mẫu Thượng Thiên danh tính đầy đủ.
Với
mong muốn được "các ngài bề trên" che chở để con người có nhiều sức
khỏe may mắn, mới có tục hầu đồng, như là cách "xin khéo" bề trên để
mong mọi việc được hanh thông. Giới trẻ ngày nay cũng có người hiểu được ý
nghĩa sâu xa ấy, nên nhiều người đi hầu đồng cũng không phải là chuyện quá ngạc
nhiên".
Một
giá đồng thực sự, hoàn toàn là sinh hoạt văn hoá mang hình thức tâm linh chứ
không mang màu sắc "dị đoan". Song, đáng tiếc là những năm gần đây,
một số người lạm dụng hình thức lên đồng, biến tướng thành hình thức mê tín dị
đoan. Những người hầu đồng lại "mượn khẩu thần thánh" để phán xét,
quở mắng, hù doạ... những con nhang, đệ tử nhằm trục lợi.
Tiếp nối và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
Sau những xô bồ của
cuộc sống hiện đại, con người rất cần thời gian “thiền" để sống tốt hơn.
Và cách nghĩ này đang được nhiều người ủng hộ. Hiện nay, những người trẻ tìm
đến với với các giá trị truyền thống ngày một nhiều.
Hầu đồng cũng là một
phần của giá trị truyền thống trong văn hóa tín ngưỡng Việt Nam. Và chính
giới trẻ cũng là sợi chỉ nối tiếp để gìn giữ bản sắc văn hóa tín ngưỡng của
dân tộc.
|
Theo
Lạc Thành
Đời sống & Pháp luật