Địa Danh
Tiêu Biểu Trên Đất Thánh
Đất Thánh hiện lên giữa vùng Trung Ðông sa mạc khô cằn như một
ốc đảo xinh tươi, hấp dẫn, đầy sức sống. Phía tây là Ðịa Trung Hải, ba hướng
còn lại, Israel tiếp giáp
với các quốc gia Ả-rập Hồi giáo: Lebanon ,
Syria , Jordan và Egypt . Diện tích Israel chỉ bằng một phần mười sáu (1/16)
diện tích Việt nam. Dân số hơn 6 triệu mà 83 phần trăm là người Do-thái. Hebrew
và Arabic là hai ngôn ngữ chính.
Giê-ru-sa-lem,
48 dặm vuông, thành phố lớn nhất, nằm chính giữa Israel, với 650,000 dân, là
Thành Thánh (Ê-sai 52:1) và kinh đô đời đời. Dân Do-thái chiếm 70 phần trăm.
Ðường dốc 35 dặm từ bờ Ðịa Trung Hải đến Jerusalem
đưa du khách qua đồi trọc hoang vu và những bờ đá cao ngất.
Giê-ru-sa-lem
cổ kính với 5000 năm lịch sử được xây dựng trên núi Moriah. Phía đông là núi
Olives và thung lũng Kidron. Phía tây nam là thung lũng Hinnon, nổi tiếng với
hố rác Gehenna lâu đời, nơi Thánh Kinh đề cập đến như là lửa địa ngục vì người ta
đốt rác không bao giờ ngừng.
Giê-ru-sa-lem
qua nhiều thế kỷ là điểm tranh chấp và thánh địa hành hương của hàng triệu tín
đồ Cơ-đốc giáo, Hồi-giáo và Do-thái giáo. Giê-ru-sa-lem là thành phố đa dạng,
đông đảo. Người Do-thái lẫn người Palestine đều
tuyên bố Jerusalem
là thủ đô của mình. Từ Nam
chí Bắc, họ sống riêng rẽ, nhưng tại Jerusalem ,
cả hai khối người khác biệt nầy sinh hoạt lẫn lộn với nhau.
Trong
cuộc tranh chấp gay cấn hiện nay giữa người Palestine
và Israel , Jerusalem là lô độc đắc tối hậu, quyết liệt.
Cả hai đều dứt khoát tranh đấu cho đến cùng để trở thành chủ nhân ông duy nhất.
Người
ta gọi Jerusalem
là bảo tàng viện lộ thiên. Giữa thành phố hiện đại, quá khứ ngàn năm bừng thức
giấc. Jerusalem
là nơi cũ mới giao duyên, thánh tục gần gũi và đất trời hòa hợp. Sáu mươi hai
năm qua (2010), Jerusalem là thủ đô tâm linh của
Israel
tái sinh.
Abraham
xây bàn thờ trên núi Moriah để dâng của lễ thiêu tôn thờ Chúa. Lúc đó, nơi nầy
được gọi là Shalem. Về sau, vua David của dân Do-thái, một hậu tự của Abraham,
chinh phục từ tay người Jebusites năm 1000 Trước Chúa. Sách thứ nhì của
Sa-mu-ên, chương 5 ghi lại cuộc tiến chiếm Jerusalem . Quân Jebusites đóng chặt các cổng
thành, đặt người đui và què thách thức David, không hề nghĩ rằng thành có thể
thất thủ.
David
dẫn quân chiếm thành, đánh bại dân Jebusites, đặt tên là thành David, cũng được
gọi là núi Si-ôn – Mt. Zion, chỗ David xây bàn thờ cho Chúa (II Sa-mu-ên
5:7-12). Jerusalem là nơi David thống nhất mười
hai chi phái Israel
thành vương quốc độc lập, hùng mạnh. David chọn Jerusalem làm thủ đô thờ phượng là một quyết
định tâm linh, chiến lược và chính trị khôn ngoan theo ý Chúa. Jerusalem cũng là trung
tâm quân sự và thủ đô hành chánh.
David
dời kinh đô từ Hebron
về đây, xây thành Giê-ru-sa-lem trên núi Moriah. David chỉnh trang thành bền vững,
chuẩn bị kế hoạch xây Ðền Thờ hết sức chu đáo. Mặc dầu xây Ðền Thờ là ước
nguyện lớn lao nhất của David nhưng Chúa không cho phép, vì ông là một chiến sĩ
đẫm máu và đã phạm tội trọng. Solomon kế nghiệp vua cha, hưởng vinh dự quý báu
xây Ðền Thờ đầu tiên.
Nền
Ðền Thờ là những tảng đá khối rất lớn và nặng, đặt sâu dưới mặt đất. Sau hàng
ngàn năm dài chịu đựng sức tàn phá của quân thù, thời gian và mưa bão, Bức
Tường Than Khóc vẫn còn đứng vững và là biểu tượng thiêng liêng nhất của người
Do-thái và niềm tin của họ nơi Chúa thành tín.
Ðền Thờ
bị quân đội Babylon
phá hủy năm 586 Trước Chúa. Chương 25 của II Các Vua ghi lại hình ảnh đau
thương kinh hoàng. Sau hai năm dài bị bao vây, dân và quân đói thiếu thê thảm.
Vua Sê-đê-kia bỏ kinh thành chạy trốn, bị bắt và phải chứng kiến các con trai
mình bị giết. Chính vua bị móc mắt, còng tay, dẫn độ về Babylon .
Ðền
thờ, cung điện và tất cả nhà cửa tại Jerusalem
đều bị đốt phá. Vàng bạc, trang cụ quý giá trong Ðền Thờ đều bị chở đi Babylon . Thành thánh tan
nát, Ðền Thờ sụp đổ, người bị bắt lưu đày, không nơi thờ phượng. Ðiều duy nhất
họ còn là đức tin nơi Chúa và hy vọng một ngày trở về Jerusalem .
Bảy
mươi năm sau, ngày vui lớn đến, dân Israel
sửng sốt nghe tin Si-ru, vua Phe-rơ-sơ (Iran
ngày nay) được lịnh Chúa truyền xây dựng Ðền thờ Jerusalem thứ nhì (E-xơ-ra 1). E-xơ-ra và
Nê-hê-mi lãnh đạo công tác xây dựng Ðền thờ và tường thành Jerusalem . Sự thờ phượng được hoàn chỉnh, tâm
linh được phục hưng.
Mấy
trăm năm sau, Ðền Thờ bị hư hại thê thảm. Vua Herod bắt đầu xây dựng Ðền Thờ
thứ ba, năm 19 Trước Chúa, trên cùng nền cũ. Ðây là Ðền Thờ mà Chúa Jesus và
các môn đồ đến thăm viếng thường xuyên.
Bốn
mươi năm sau, đây là trung tâm của cuộc nổi dậy chống lại người La-mã. Năm 70,
Ðền Thờ bị quân La-mã đốt phá, hư hại hoàn toàn. Hoàng đế Hadrian xây một đền thờ
tà giáo trên nền cũ của Ðền Thờ và người Byzantines xây nhà thờ.
Người
Hồi-giáo tin rằng, Mohammed, giáo chủ của họ lên trời tại địa điểm nầy. Chiếm
cứ Jerusalem
trong thế kỷ thứ bảy, họ xây đền thờ Hồi-giáo - Dome of the Rock và al-Aqsa tại
đây. Ðó là hai trong những đền thiêng liêng nhất của Hồi-giáo.
Năm
333, hoàng hậu Helena
xây nhà thờ vĩ đại – Church of the Holy Sepulchre, đánh dấu đồi Sọ Chúa
chịu đóng đinh và khu vực mộ đá chôn Chúa. Nhà thờ nầy được trùng tu nhiều lần
qua các thời đại.
Jerusalem
Theatre
và Jerusalem Convention Center là nơi tập trung nhiều
sinh họat văn hóa nghệ thuật. Suốt mùa hè, các buổi trình tấu nhạc lộ thiên thu
hút du khách đến Sultan’s Pool, ngay bên cạnh chân tường của thành cổ. Du khách
có thể viếng thăm các nhà hội Do-thái nằm rải rác trong thành Jerusalem và vùng phụ cận. Mỗi nhà hội phản
ảnh nghi lễ và tổ chức của nhiều cộng đồng và thời đại khác nhau.
Giê-ru-sa-lem
– thành thánh của Do-thái giáo, Hồi giáo và Cơ-đốc-giáo, mà còn là một trong
những địa điểm du lịch thu hút nhất trên thế giới. Giê-ru-sa-lem hiện đại với
nhiều tòa nhà chọc trời tráng lệ và xe cộ dập dìu.
Bên
cạnh Giê-ru-sa-lem hiện đại, Phố Cổ Giê-ru-sa-lem mệt nhọc chuyển mình, ghi dấu
ấn thời gian của những thời đại đã qua. Các đoàn quân chinh phục đến rồi đi, để
lại dấu vết lịch sử - đốt phá, hoặc xây dựng lâu đài, thành quách nguy nga.
Người
Do-thái hành hương Xứ Thánh viếng thăm Bức Tường Phía Tây của Ðền Thờ trong Khu
vực Do-thái. Người Hồi giáo viếng thăm các đền Hồi giáo trên ngọn núi Moriah.
Tín đồ Cơ-đốc thăm viếng các ngôi nhà thờ dọc theo các điểm Chúa Jesus đã đi
qua.
Khách
du lịch từ khắp nơi như một bằng chứng hùng hồn của Jerusalem đa diện, nhiều
màu sắc văn hóa và ý thức tâm linh - giới trẻ với quần shorts, T-shirts, jeans,
người già với mũ áo trang trọng, tu sĩ trong lễ phục đặc thù của hệ phái mình.
Ca đoàn Tin-lành, ban nhạc Thiên Chúa giáo, nhạc kích động trên hè phố, các
nhóm cầu nguyện ngoài trời...
Tường
thành Jerusalem
được xây dựng lại năm 1536 là một trong những thành lũy trung cổ kiên cố và
hoàn chỉnh nhất thế giới. Tường thành có bảy cổng. Các cổng chính là: Jaffa , Damascus ,
Dung và St. Stephen’s Gate. Ði bộ trên vách tường thành cho khách du lịch một
cái nhìn tổng quát khá lý thú, độc đáo.
Tín
đồ Cơ-đốc hành hương lội bộ qua Christian
Market Street , mua đèn cầy, hình ảnh và rất nhiều
hàng thủ công chạm trổ tinh vi, nhất là đồ gỗ olive. Người Hồi giáo cũng bày
bán các sản phẩm của họ. Bên ngoài thành cổ có rất nhiều chợ rau, thịt và hàng
quán đủ loại. Trung tâm thành phố có shopping center và rất nhiều quán cà-phê,
thu hút giới trẻ.
Núi
Si-ôn là nơi các sứ đồ dự bữa ăn cuối cùng với Chúa Jesus và lễ Ngũ tuần đầu
tiên (Công vụ 2:1-4). Cả hai biến cố đều xảy ra tại Phòng Cao trên lầu. Hiện
nay mộ vua David cũng nằm trong nhà nầy.
***
Đến Jerusalem , quý vị có thể ngạc
nhiên với phi trường nhộn nhịp, phố phường đầy người. Khách sạn tấp nập với các
phái đoàn quốc tế đến và đi không ngừng. Quý vị sẽ không thất vọng, dù đi công
tác một mình hay du lịch nhàn hạ với cả gia đình thân yêu.
Viếng
thăm Xứ Thánh một, hai tuần không đủ. Viếng thăm Jerusalem năm ba ngày cũng quá ít nhưng quý
vị sẽ sống những ngày xứng đáng, kỳ thú, đầy phước hạnh khó quên. Viếng thăm Xứ
Thánh và Jerusalem
là kinh nghiệm bồi dưỡng tâm linh vô giá. Lịch sử Thánh kinh, chuyện tích Kinh
thánh và Lời Chúa trở nên ý nghĩa, sống động, gần gủi hơn nhiều.
Họ đã
từ đó ra đi, để lại con tim, và một ngày, sẽ trở về trong phước hạnh, mừng vui.
Vì lý do đó, người Do-thái hay chào nhau “See
you next year in Jerusalem – hẹn gặp ... Anh,
Chị ... sang năm tại Jerusalem .” Amen.
(Sưu tầm)